Klimaatactivisten. Ondernemers. Het middenveld. De overheid. Anti-Vaxxers. De bangerikken. De Jeugd. Eens je in een hokje gestopt wordt, geraak je er moeilijk uit. En als je iets doet dat haaks op (de geplogenheden van) het hokje staat, kan je je aan een storm van meningen verwachten. Vanwaar die nood om de wereld in hokjes op te delen? Hokjes die schuren, die aanvoelen alsof ze van een andere tijd zijn. Hoeveel goede ideeën of projecten zijn er niet van de grond gekomen omdat het idee uit een ander hokje kwam? Hoeveel mooie plannen werden er al niet gefnuikt omdat de wind uit de ‘verkeerde’ hoek kwam? Hoeveel samenwerkingen liepen er niet stuk omdat verdelen belangrijker bleek dan verbinden?
In het doorbraakwerk komen we zowel de hokjes tegen (en hen die de hokjes als houvast zien) als projecten die eruit breken (en zij die mee uitbreken). We zien dat meer en meer mensen en organisaties impact bovenaan de agenda zetten, ongeacht de hokjes van waaruit te komen. Ze bouwen aan morgen door het verbinden van belangen en ideeën. Zoeken hokjes doorbrekend naar antwoorden voor moeilijke vraagstukken. Combineren het hebben van een mening met luisteren én handelen naar de mening van anderen. Ze maken ruimte voor verschil én leggen belangen samen. Ze verbinden in plaats van verdelen.
Al blijkt dat soms lastig. De wereld is complex en volatiel. Mensen hebben nood aan het aanbrengen van structuur. De verzuiling is al heel lang een makkelijke manier gebleken om structuur aan te brengen. De hele maatschappij werd zo van wieg tot graf geordend. Iedereen bleef mooi in zijn eigen zuil. De staat, het middenveld, de bedrijfswereld waren baas in eigen huis, ieder op zijn terrein met weinig tot geen overlap. De overheid die zorgt voor haar burgers. En dat werkte. Alleen sijpelt steeds meer diversiteit onze maatschappij binnen. Vervagen de grenzen tussen overheid, bedrijven, middenveld en burgers. Zien we onze oude gewoonten wegspoelen door één enkel virus. Vandaag moeten we zien te dansen met begrippen als superdiversiteit, het ‘nieuwe normaal’, blockchain… Op welke manier ordenen we dan nog de wereld om ons heen?
Daar waar binnen het oude paradigma de wereld gestructureerd werd door het opdelen van de maatschappij, geloven we bij Tweeperenboom dat nu het tijdperk van verbinden is aangebroken. Dat kan op veel verschillende manieren. Gelinkt aan het Cynefin-model van Dave Snowden met zijn vier soorten problemen, zijn er ook vier soorten van omgaan met die problemen. In deze blog wordt mooi het verschil tussen coöperatie (samenwerken bij moeilijke problemen) en collaboratie (samenwerken bij complexe problemen) uit de doeken gedaan. Bij het eerste werk je samen vanuit de energie om je eigen doel te bereiken. Bij het tweede werk je samen vanuit de energie om samen een doel te bereiken. Deze samenwerkingen duren langer, zijn complexer en hebben vaker lastige momenten in zich.
Complexe problemen zijn de problemen waar Tweeperenboom mee aan de slag gaat. Collaboreren is een belangrijk element hierin, wij vertaalden het naar ‘Vitale Coalities’; partnerschappen van mensen en/of organisaties die zich samen engageren om een complex probleem op te lossen of uitdagende kansen te grijpen, op een ondernemende manier vanuit de vaststelling dat ze het niet alleen kunnen en met de intentie om dit op lange(re) termijn vol te houden. Hoe zou het zijn als we de wereld ordenen aan de hand van vitale coalities of partnerschappen? Het kunnen er meerdere tegelijkertijd zijn, met verschillende samenstelling, gericht op een vraag of nood die je alleen samen kan aangaan. Ze kunnen evolueren in de tijd, verschijnen en verdwijnen. Ze geven ruimte aan verschil en conflict. En ze verbinden mensen, organisaties, overheden, spelers in onze wereld. En dat is wat de wereld vandaag, waar iedereen constant met iedereen digitaal in verbinding staat, meer dan ooit nodig heeft. Verbinding vanuit het idee dat de meeste mensen deugen.
Lies Lambert – Doorbraakarchitect Tweeperenboom
Wil je zelf in het thema van Vitale Coalities duiken? Volg het Leertraject Vitale Coalities.