SDG17 ‘Partnerships for the goals’ : versterk de implementatiemiddelen en revitaliseer het wereldwijd partnerschap voor duurzame ontwikkeling.
De laatste van de zeventien Sustainable Development Goals van de VN ‘Partnerships voor the goals’ staat volgens Tweeperenboom helemaal op zijn plaats. Complexe vraagstukken kan je niet alleen oplossen.
Bij Tweeperenboom werken we vaak rond dat soort vraagstukken. Uitdagingen waar klanten het antwoord niet alleen voor vinden en waar we op zoek gaan naar bijkomende kennis, invalshoeken en competenties. Die collectieve intelligentie vinden we in partnerschappen.
Duurzame partnerschappen opzetten
We bezitten allemaal kleine stukjes expertise en vaardigheden: academische kennis, praktijkkennis en andere competenties. Maar slechts weinigen hebben alle kennis in huis. We hebben elkaar dus nodig om een complex probleem op te lossen. De coronacrisis is daar een mooi voorbeeld van. De afgelopen twee jaar werkten experten uit alle mogelijke sectoren en domeinen nauw samen om de crisis het hoofd te bieden. Niet enkel virologen, maar ook economen, welzijnswerkers, pedagogen, logisitieke spelers, verschillende overheden,…
Bert Smits, bestuurder van Tweeperenboom en doorbraakarchitect
Er zijn op dit moment heel wat uitdagingen – van klimatologische tot diplomatieke – die meerdere analyses en perspectieven vragen. Maar we denken nog te vaak vanuit een verkokerde samenleving waarin zaken opgedeeld worden en mensen vooral specialisten zijn geworden. Heel wat crisissen tonen keer op keer dat deze structuren niet meer werken en dat we nood hebben aan nieuwe samenwerkingsruimtes. Daarbij hebben we nood aan bruggenbouwers en vertalers, mensen met T- en C-shaped skills.
Deze mensen of organisaties zijn in staat om partners te laten samenwerken en creëren in een tussenruimte waar er samen aan de brug gebouwd kan worden. Het vraagt heel wat competenties om te kunnen samenwerken: taal, logica, ruimte,… Wat wij bij Tweeperenboom willen doen, is die tussenruimte creëren, zowel fysiek als mentaal. We bouwen aan een vitale coalitie en omarmen de complexiteit van de uitdaging. We vereenvoudigen deze ook door ze bevattelijker en hanteerbaarder te maken qua schaal. Een mooi voorbeeld hiervan is het Lazarus-project en ook in een nieuw project rond eco-leersystemen zetten we hier hard op in.
Bert Smits, bestuurder van Tweeperenboom en doorbraakarchitect
Een duurzaam partnerschap komt er vaak op vraag van één van de belanghebbenden en kent 5 duidelijke kenmerken:
- Gedeelde urgentie: partners in een partnerschap verbinden zich rond een gedeelde ambitie: een doel dat ze allen willen bereiken;
- Interafhankelijkheid: geen van de partners kan het probleem alleen oplossen, maar ook geen van de partners is essentieel. Dit zorgt ervoor dat één partner nooit zijn wil kan opleggen;
- Bruggenbouwer: elk partnerschap heeft nood aan een persoon of organisatie die in staat is om bruggen te bouwen, gebonden aan een plek wáár je dit kan doen. Dat laatste dient een neutrale plaats te zijn voor iedereen. Een bruggenbouwer heeft als taak om iedereen elkaars perspectief op tafel te krijgen;
- Gemeenschappelijke taal: een samenwerking is pas succesvol wanneer iedereen dezelfde taal spreekt, tot op een niveau waar je elkaar begrijpt. Partners kunnen dan mee zorgen voor het belang van de andere en voor elkaar nadenken;
- Samen dingen doen: samen dingen doen én daarvan leren, is essentieel voor een partnerschap. Het start een doe- en leercyclus op, leidt tot een gevoel van vooruitgang en zorgt dat je niet blijft hangen. Je test op deze manier ook je samenwerking uit en verdiept ze.
Onbetaalde schoolfacturen als gemeenschappelijk probleem
Ook Stichting Robin zet sterk in op partnerschappen. De stichting komt voort uit het onrechtvaardigheidsgevoel van drie vaders en wil een ‘Robinpas’ geven aan ouders in armoede om hen een kosteloze afbetaling van de verplichte leermiddelen en eventueel een fikse korting daarbovenop, aan te bieden. Afgelopen schooljaar deelde de vzw 10.000 Robinpassen uit.
Stichting Robin heeft als ambitie om het probleem binnen een redelijke termijn structureel op te lossen. Dat vereist een vernieuwende manier van werken en samenwerken met partners.
Ons motto is: ‘niemand schuldig, iedereen verantwoordelijk’. Het is niet voldoende dat we het probleem vaststellen en dat elke partner vanuit zijn eigen perspectief aangeeft wat een ander moet doen. De enige weg uit de impasse is samen om de tafel gaan zitten. Dat vraagt moed en doorzetting van de verschillende partners. Het gaat om een investering om elkaar echt te leren kennen, een commitment om de uitdaging samen aan te pakken en de moed van elke partner om zijn of haar eigen achterban mee te nemen in een nieuwe logica.
We hebben dan ook een aanpak ontwikkeld waarbij alle relevante stakeholders uitgenodigd worden om hun steentje bij te dragen in een vitale coalitie. Via een impactmeting zetten we heldere en meetbare doelstellingen, samen met de partners. Volledige transparantie via een digitaal platform zorgt ervoor dat iedereen constant op de hoogte blijft van de laatste verwikkelingen en verwezenlijkingen.
Een nieuwe organisatie én een nieuw partnerschap, dat gaat uiteraard met vallen en opstaan. De grootste uitdaging is om partners aan boord te houden. Het is niet altijd gemakkelijk om een nieuwe organisatie meteen foutloos te laten draaien, maar ik heb soms de indruk dat er in Vlaanderen weinig marge is voor leerfouten. Dit is een pilootproject en is zeker nog niet perfect. Toch blijven we erin geloven en gaan we volgend jaar voor 20.000 Robinpassen!
Roel Van Caenegem, doorbraakarchitect bij Tweeperenboom en projectleider bij Stichting Robin