Benoît Hovelaque interviewt Erik Van den Begin en Thomas Mels van Oxfam.
Wat was de uitdaging waar jullie voor stonden toen je Tweeperenboom de eerste keer aansprak?
Thomas: We zijn een organisatie met een lange historiek die onder druk staat, we stonden voor een grote uitdaging. We hadden nood aan een externe begeleider om ons een spiegel voor te houden.
Erik: Dankzij het traject beseften we dat we in de loop der jaren te veel op onszelf waren teruggetrokken als organisatie. De begeleiding van Tweeperenboom heeft ons doen beseffen dat we moesten uitbreken, nieuwe samenwerkingen aangaan en intern beter samenwerken.
Heeft Tweeperenboom geholpen om daar anders zicht op te krijgen?
Thomas: Tweeperenboom heeft in eerste instantie geholpen om de vraag te herformuleren: Hoe kunnen we een sterke toekomstgerichte organisatie uitbouwen en hoe doen we dat op een participatieve manier?
Tweeperenboom heeft ook methodieken voorgesteld die hielpen: we hebben een contextanalyse gemaakt en toekomstscenario’s opgesteld. De sterkte van Tweeperenboom was om er een opbouwend traject van te maken en een positieve, waarderende kijk te hebben op de verandering.
Welke doorbraak hebben jullie doorgemaakt? En waar zit je nog op te broeden?
Thomas: We hebben verschillende doorbraken meegemaakt en dat was soms heel moeilijk. We hebben geleerd om scherpte te krijgen met onze volledige organisatie, om keuzes te maken en om van bij het begin de lokale groepen te betrekken en hen een stem te geven. De komende jaren moeten we de doorbraak nog verder verankeren in alle delen van de organisatie en in onze manier van werken en denken.
Erik: We hebben een nieuwe lange termijnstrategie als beweging én als bedrijf. Die strategie heeft vorm gekregen via een participatief proces en werd massaal goedgekeurd op een congres. Daarna hebben we het werk in 10 werven opgedeeld.
Het proces heeft ons wakker geschud en het doen en denken in beweging gezet.
We durven meer. De geesten zijn opengetrokken. Vroeger bleven we soms hangen in disscussies, vergaderingen en analyses zonder voldoende concrete stappen te zetten.
Wat ligt er aan het einde van het traject? Welke effecten zie je?
Thomas: We zijn zeker nog niet aan het einde van het FIT-traject (Fairtrade in Transitie, nvdr). Ik zie het zelfs als een beginpunt van een proces dat onze organisatie klaarmaakt voor de toekomst. In onze manier van denken en werken proberen we vandaag veel meer alle geledingen van de organisatie te betrekken. We worden sterker in het maken van keuzes en formuleren van doelstellingen, we leerden ook over meerdere jaren heen te denken en plannen. We zien dat de nieuwe FIT-strategie in steeds meer lokale groepen voor een nieuwe dynamiek kan zorgen. Ook op nationaal niveau zijn we als Oxfam-Wereldwinkels veel meer aanwezig in netwerken en overlegplatformen, ook dat is een mooie evolutie.
Erik: Er zit meer lijn in de werking, we durven ons meer onderscheiden van andere fair-trade spelers. We maken onze missie als ‘systeemveranderaar’ beter waar.
Hoe heeft dit traject jullie doen groeien? En misschien zelfs jou als persoon?
Erik: Als organisatie zijn we extern meer samenwerking aangegaan zowel op Vlaams en Belgisch niveau als lokaal. Intern wordt er meer en beter samengewerkt, we hebben meer focus als organisatie.
Ikzelf heb veel geleerd van de kracht van scenarioplanning en ik heb ook geleerd van de kunst van Tweeperenboom om én vooruitgang te boeken én te durven vertragen door te luisteren en in dialoog te gaan met soms kritische stemmen.
Thomas: Ik heb dan weer veel geleerd bij het samen uittekenen van het traject. Het was voor mij heel leerrijk om te zien hoe 50 vrijwilligers intens mooi hebben kunnen samenwerken tijdens de strategie-tweedaagse.
Wat was of is de belangrijkste bijdrage van Tweeperenboom in dit traject?
Thomas: Tweeperenboom gaf ons veel energie en heeft geholpen om onze blik te verruimen en meer naar de buitenwereld te durven richten. De combinatie van een doortastende en een luisterende aanpak heeft goed gewerkt voor ons. Het heeft geleid tot een doorbraak mét een groot respect voor de cultuur van Oxfam.
Erik: Onze kijk is veranderd: Vandaag beseffen we dat we het niet alleen kunnen doen én dat we ons eigen verhaal duidelijker moeten brengen.
Dit artikel verscheen in het doorbraakrapport ‘Tweeperenboom Oogst 2015 -2019’. Hier kan je het artikel in de oorspronkelijke lay-out bekijken. Dubbelklik op de afbeelding en kies dan ‘open afbeelding in een nieuw tabblad’.